Η μαγική δύναμη της αναβλητικότητας!

"Μην κάνεις σήμερα, αυτό που μπορείς να κάνεις αύριο" λέγαμε χασκογελώντας στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού, παραφράζοντας μια δήθεν κινέζικη παροιμία!

Κάποιοι βέβαια στη συνέχεια έκαναν την προτροπή της παροιμίας "μοτο" ζωής και βέβαια όχι γιατί είναι τεμπέληδες ή αδιάφοροι, όπως πολλοί θα βιάζονταν να τους καταλογίσουν. Η αλήθεια είναι ότι πίσω από αυτή τη στάση μπορεί να κρύβονται πολλές ψυχολογικές παράμετροι που η εμφάνισή τους μπορεί να εδράζει σε πρώιμες πληγές της παιδικής ηλικίας αλλά και σε άμυνες που έχει στρατολογήσει ασυνείδητα το άτομο για να αποφύγει τη βίωση δυσάρεστων συναισθημάτων.

Η αναβλητικότητα, η παράλογη δηλαδή καθυστέρηση μιας υποχρεωτικής δράσης, είναι στην πραγματικότητα μια άμυνα. Όταν καθυστερούμε τη λήψη αναγκαίων δράσεων, τιμωρούμε τον εαυτό μας και, πολλές φορές, τους άλλους.

Ως ψυχαναγκαστική άμυνα έχει τη μορφή μαγικής παντοδυναμίας."Αν περιμένω αρκετό καιρό, η πραγματικότητα θα αλλάξει".Αλλά η πραγματικότητα συνεχίζει να είναι η ίδια. Με αυτή την έννοια, ως προσπάθεια δηλαδή να έχουμε μαγικό έλεγχο της πραγματικότητας, η αναβλητικότητα δεν είναι παρά μια μορφή άρνησης. "Θα περιμένω μέχρι να αλλάξει η πραγματικότητα. Σε αντίθετη περίπτωση, θα πρέπει να αντιμετωπίσω την πραγματικότητα και να κάνω μια επιλογή την οποία εύχομαι να μην χρειαζόταν να κάνω". Με αυτόν τον τρόπο, αρνούμαστε να αντιμετωπίσουμε αυτό που είναι αναπόφευκτο στη ζωή μας, βρίσκουμε τρόπο για να αρνηθούμε να συμμετάσχουμε στις εργασίες που είναι απαραίτητες για την επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου μας, πολλές φορές με καταστρεπτικές συνέπειες.

Όπως πολλοί έχουν γράψει, η αναβλητικότητα μπορεί επίσης να είναι ένας τρόπος για να αρνηθεί κανείς την πραγματικότητα του χρόνου που περνάει αλλα και του επικείμενου θανάτου του: "Αν περιμένω την πραγματικότητα να αλλάξει, ο χρόνος δεν θα περάσει. Δεν θα χάσω τίποτα. Και ο χρόνος θα σταθεί ακίνητος".

"Όσο καλά και να το εξορθολογίζουμε, η αναβλητικότητα παραμένει μια καταστροφική μορφή αυτοβασανισμού. Όπως ο Saint Philip Neri είπε κάποτε: "Είμαστε οι ξυλουργοί του σταυρού που κουβαλάμε". Μπορεί να μοιάζει σαν μια ορθολογική σκέψη, είναι όμως μια παράλογη μορφή αυτοσταύρωσης.

Ως άμυνα, η αναβλητικότητα μας βοηθά να αποφύγουμε αυτό που φοβόμαστε.

"Αν περιμένω αρκετό καιρό, ο φόβος μου θα ξεθυμάνει, θα περάσει..."

Στην πραγματικότητα, αντιμετωπίζοντας τους φόβους μας, μπορούμε να είμαστε εμείς οι κυρίαρχοι της ζωής μας και όχι οι φόβοι μας. ¨Όταν λοιπόν μεταθέτουμε για αργότερα τις υποχρεώσεις μας, η αναβλητικότητα γίνεται σκλαβιά. Γινόμαστε σκλάβοι όταν φοβόμαστε, ακινητοποιούμαστε, φοβόμαστε να κινηθούμε, και περιμένουμε να περάσει χρόνος μέχρι να μην φοβόμαστε πια.

Οι προκλήσεις της ζωής όμως, παρόλο που τις φοβόμαστε αρχικά, είναι ευκαιρίες για προσωπική ανάπτυξη. Μεγαλώνουμε κι εξελισσόμαστε όταν αντιμετωπίζουμε τους φόβους μας με θάρρος.

Στις σχέσεις πάλι, η αναβλητικότητα μπορεί να είναι ένας τρόπος για να κρατηθούμε μακριά από τους άλλους, ζητώντας τους να περιμένουν για μας μέχρι να είμαστε "έτοιμοι".

" Δεν νομίζω πως είμαι έτοιμος για σχέση σε αυτή τη φάση της ζωής μου"

Είναι ένας ασυνείδητος τρόπος να διασφαλίσουμε ότι οι αγαπημένοι μας, θα μείνουν κοντά μας. Μέσα από την αναβλητικότητα, μπορούμε να τους πιέσουμε να μείνουν μαζί μας στη"φυλακή" μας, ζητώντας ταυτόχρονα να μας αποδεικνύουν συνέχεια την αγάπη τους.

Περιμένοντας όμως την πραγματικότητα να αλλάξει σε κάτι εξωπραγματικό, γινόμαστε δυστυχισμένοι. Νίωθουμε επίπλαστα ευτυχισμένοι μέσα σε αυτή την μαζοχιστική φιέστα, όπου μπορούμε να παραπονιόμαστε για το γεγονός ότι η πραγματικότητα συμβαίνει, αντί για τις φαντασιώσεις μας.

Κάποιοι αργοπορούν όταν έχουν ραντεβού. Τι συναισθήματα όμως κρύβονται πίσω από αυτή τη στάση. Ο φόβος της απόρριψης μπορεί να προκαλέσει τη διάθεση για αργοπορία, καθώς το άτομο διακατέχεται από βασανιστικά εσωτερικά ερωτήματα:

" Πώς φαίνομαι? Είμαι εμφανίσισμος και περιποιημένος, είμαι ευχάριστος ή βαρετός? Θα με αναζητήσουν αν δεν εμφανιστώ στην ώρα μου, η μήπως θα αδιαφορήσουν για μένα? Πόσο σημαντικός είμαι τελικά"?

Η αναβλητικότητα ακόμη, μπορεί να είναι συχνά ένας καλά κρυμμένος τρόπος έκφρασης του θυμού προς τους άλλους. Με το να αργοπορεί κάποιος στο ραντεβού του, εκφράζει ταυτόχρονα την οργή του στερώντας τον άλλο από την παρουσία του και την ίδια στιγμή, επειδή ακριβώς νιώθει τύψεις για το θυμό του, προκαλεί τον άλλο να τον τιμωρήσει για το συναίσθημά του αυτό.

Στην θεραπεία το άτομο που υποφέρει από τις συνέπειες της αναβλητικότητας, έχει την ευκαιρία να εξερευνήσει αυτές τις πτυχές και να προχωρήσει στην αυτογνωσία και την αυτοβελτίωσή του. .